Κάστρα του Ολύμπου και του Παρνασσού φαντάσματα ..

 Ο Γοργοπόταμος στην Αλαμάνα στέλνει Περήφανο Χαιρετισμό

Τη νύχτα της 25ης προς την 26η Νοεμβρίου 1942, εκατόν πενήντα αντάρτες του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη, εξήντα αντάρτες του ΕΔΕΣ με επικεφαλής το Ναπολέοντα Ζέρβα και δώδεκα

Άγγλοι σαμποτέρ με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Έντυ Μάγιερς, πραγματοποίησαν την πιο σημαντική ως τότε στην χώρα πολεμική ενέργεια κατά του άξονα, ανατινάζοντας την γέφυρα του Γοργοποτάμου.
 

Το σχέδιο της ανατίναξης της γέφυρας ήταν των Εγγλέζων και συγκεκριμένα του Έντυ Μάγιερς, που ήταν ειδικός σε αυτού του είδους τα σαμποτάζ. Το σχέδιο όμως της επίθεσης για την κατάληψη της γέφυρας – ούτως ώστε να είναι δυνατή η υπονόμευση και η ανατίναξή της – συζητήθηκε ανάμεσα στον Άρη, τον Ζέρβα και τους Βρετανούς και στην τελική του μορφή διατυπώθηκε από τον αρχηγό του ΕΛΑΣ με την «διαταγή επιχείρησης», που ο ίδιος υπαγόρευσε στον Κωστούλα Αγραφιώτη (Κώστα Καβρέτζο) λίγες ώρες πριν αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την γέφυρα.
 
Η επιχείρηση στέφθηκε με επιτυχία και ολοκληρώθηκε στις 02:20 της 26ης Νοεμβρίου. Δύο μέρες μετά την ανατίναξη της γέφυρας οι Ιταλοί, προκειμένου να εκφοβίσουν το λαό, προχωρούν στην άνανδρη μέθοδο των αντιποίνων, παραλαμβάνοντας από τις φυλακές Λαμίας 14 πατριώτες, 7 από τους οποίους εκτέλεσαν μπροστά στην γκρεμισμένη γέφυρα. Τους υπόλοιπους 7 τους εκτέλεσαν στα Καστέλλια της Παρνασσίδας από όπου και κατάγονταν, μαζί με άλλους 10 κατοίκους.

Σκοπός της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου, το μεγαλύτερο σαμποτάζ σε όλη την σκλαβωμένη Ευρώπη, ήταν να καθυστερήσει τους Γερμανούς να μεταφέρουν εφόδια στο εκστρατευτικό τους σώμα όπου βρίσκονταν στην βόρεια Αφρική σε μία κρίσιμη φάση του συμμαχικού αγώνα. Συνέπεια αυτού του γεγονότος ήταν η αναπτέρωση του ηθικού του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού, συνεχίζοντας να αποτελεί μέχρι σήμερα φωτεινό σύμβολο, σαν μία μεγάλη ηρωική στιγμή της ενωμένης πάλης του λαού μας στην εθνική αντίσταση, σύμβολο και για τις μελλοντικές γενιές.
 

Ο Γοργοπόταμος δεν έγινε αμέσως ευρύτατα γνωστός ούτε διαφημίστηκε για τη μεγάλη πολιτική και στρατιωτική σημασία του. Ο Ελληνικός τύπος την περίοδο της κατοχής επιχείρησε να μειώσει μέχρι εκμηδενισμού τη συμμετοχή του ΕΛΑΣ στην επιχείρηση του Γοργοπόταμου. Χαμηλοί τόνοι τηρήθηκαν στην αρχή και από τον Εαμικό Αντιστασιακό τύπο (Φαράκος,1997). 

Είναι χαρακτηριστικό πως το κοινό ανακοινωθέν που το υπογράψανε ο Εντυ, ο Ζέρβας και ο Άρης δεν δημοσιεύτηκε ποτέ στον ελληνικό τύπο αλλά ούτε και το ΚΚΕ το δημοσιοποίησε με την δικαιολογία ότι το πληροφορήθηκε καθυστερημένα. Κι όμως! Όπως αναφέρει ο καπεταν Θωμάς στο βιβλίο του ‘η οργάνωση της Λαμίας ήξερε. Ο ίδιος ο Άρης το διαβίβασε στον Ηλία Μανιάτη, τον έμπιστο τοποτηρητή του Σιάντου’ ( Χατζηπαναγιώτου, 1982:173).
 

Από την άλλη μεριά, οι Βρετανοί έκαναν ότι μπορούσαν για να μειώσουν τη συμβολή του ΕΛΑΣ στην επιχείρηση, να παρουσιάσουν συρρικνωμένη ακόμα και την ποσοτική συμμετοχή του. Μερικές μέρες μετά την ανατίναξη, το BBC κάνει ένα διθυραμβικό απολογισμό του σαμποτάζ στο Γοργοπόταμο. Η εκπομπή του Λονδίνου μίλησε μόνο για το στρατηγό Ζέρβα και για ‘ομάδες ελλήνων ανταρτών’. Ούτε λέξη για τον ΕΛΑΣ και τον αρχηγό του, Άρη Βελουχιώτη. Ο Νικηφόρος γράφει χαρακτηριστικά: Από τη στιγμή που γυρίσαμε στο Μαυρολιθάρι, μαζευόμασταν αδημονώντας αντάρτες και κόσμος γύρω στο μοναδικό ραδιόφωνο του χωριού ν ακούσουμε αν θα πούνε τίποτα για την επιχείρηση. Και, να, αυτό το βράδυ, ύστερα από το σήμα με τα κουδουνάκια, η εκπομπή άρχισε αμέσως με το Γοργοπόταμο. Μας κυρίεψε αδημονία και ευτυχισμένη έξαψη. Αιφνιδιαστήκαμε όμως την ίδια στιγμή. «Δυνάμεις ελλήνων ανταρτών, υπό τον στρατηγόν Ζέρβαν..» Κι έτσι συνέχεια . Παντού, σε όλα ο Ζέρβας. Γι αυτόν όλοι οι ύμνοι. Γι αυτόν και παράσημο.

 Για μας, για τον Άρη, ούτε λέξη. Μας καβαλίκεψε τότε ο διάβολος. Πολλοί άρχισαν να βρίζουν τους Άγγλους. Έτρεμα μέσα μου.. ότι αυτό ήταν μια ψυχρή υπολογισμένη βολή εναντίον μας. Γυρίζαμε ξυπόλητοι και γυμνοί στις λάσπες στα χιόνια και στο θάνατο κι αυτοί μέσα στα ζεστά τους γραφεία , άρχιζαν τη συνομωσία τους. ….

   Η εκτέλεση των 7 μπροστά στην γκρεμισμένη γέφυρα 2 μερες αργότερα

  Τα ονόματα των εκτελεσμένων:
1. Αθαν. Γ. Παπακυριαζής συνταγματάρχης
2. Δημ. Ν. Παγορόπουλος
3. Ίωαν. Κ. Παγορόπουλος
4. Ανάργυρος Ν. Λυμπερόπουλος
5. Κωνστ. Δ. Μπουκακιώτης
5. Κωνστ. Γ. Σιαμπάνης
7. Πολύβιος Ι. Μπρόφας
8. Εύαγγ. Κ. Παγώνης
9. Σάββας Γ. Σφήκας
10. Στυλ. Ι. Λαμπρόπουλος
11. Βασ. Ν. Σακκας
12. Βασ. Γ. Σπανός
13. Χρήστος Γ. Κοντογεώργος
14. Αθαν. Γ. Σιδεροκάλτσης
15. Κων/νος Δ. Καραγιάννης
16. Χρήστος Α. Λουκόπουλος