Δωδεκα χωριά του Κιλκίς στο Fast track

Εικόνα: φωτοτυπία από τη μελέτη του Ν.Γ.ΜΕΛΙΔΩΝΗ “Το τόξον των νεοηφαιστειακών πετρωμάτων Στρυμονικού – Μεταμορφώσεως (κεντρική Μακεδονία)”- Ινστιτούτον Γεωλογίας και Ερευνών Υπεδάφους. Μεταλλευτικαί έρευναι, αρ.5. 1972.

Η εικόνα δείχνει καθαρά ότι το κοίτασμα πορφύρη (“ηφαιστίτη”) της Βάθης, η εκμετάλλευση του οποίου – μαζί με την ευρύτερη περιοχή έκτασης 91.000 στρεμμάτων – μόλις προκηρύχθηκε από το ΥΠΕΚΑ, βρίσκεται ακριβώς κάτω από τα σπίτια του χωριού!

Άρθρο του κ. Σαράντη Δημητριάδη, ομότιμου καθηγητή γεωλογίας Α.Π.Θ.

Δώδεκα χωριά του Κιλκίς στο μεταλλευτικό μαντρί

Ήδη τρέχει ο χρόνος υποβολής προτάσεων στον ανοικτό πλειοδοτικό διαγωνισμό που το ΥΠΕΚΑ προκήρυξε για τη μίσθωση του Δημόσιου Μεταλλευτικού χώρου «που περιλαμβάνεται στις περιοχές Μεταξοχωρίου, Βάθης, Γερακαριού, Φύσκας, Κεντρικού, Μυλοχωρίου και Αντιγόνειας».

 Την προκήρυξη συνοδεύει χάρτης με περιγραμμένη την προς μίσθωση υποψήφια για μεταλλευτική δράση έκταση, όπου φαίνεται η ένταξη δώδεκα χωριών του νομού Κιλκίς εντός της έκτασης αυτής (Μεταξοχώρι, Γερακαριό, Μυλοχώρι, Αντιγόνεια, Κεντρικό, Άνω Θεοδωράκι, Κάτω Θεοδωράκι, Φύσκα, Σπουργίτης, Δίβουνο, Παλατιανό, Βάθη).

Στο χάρτη αυτόν είναι χαρακτηριστική η προσπάθεια να περικλεισθούν εντός του μεταλλευτικού χώρου όσο γίνεται περισσότερα χωριά της περιοχής, με εξαίρεση μόνο την Ευκαρπία, ίσως θα έλεγε κάποιος κακόπιστος γιατί αυτή είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του νυν Δημάρχου Κιλκίς και της πρέπει ως εκ τούτου μια ειδική μεταχείρηση.

Το περίγραμμα του μεταλλευτικού χώρου λοιπόν καθορίζεται από τη θέση των συνοριακών χωριών που επιλέχθηκαν, ως πάσσαλοι σηματοδότησης, και όχι, όπως θα έπρεπε, από τα χαρακτηρηστικά της γεωλογικής διερεύνησης του πεδίου και τις όποιες τυχόν υπάρχουν επιφανειακές ή από γεωτρήσεις ενδείξεις μεταλλοφορίας. Χαρακτηριστικό μάλιστα είναι το σχεδιαστικό looping στην προσπάθεια εγκόλπωσης εντός του μεταλλευτικού χώρου και του χωριού Αντιγόνεια.

Θα περίμενε κανείς κανονικά, για λόγους μικρότερης αναστάτωσης του τοπικού πληθισμού, να γίνει το αντίθετο, να μείνουν δηλαδή έστω και οριακά έξω τα περισσότερα από τα δώδεκα εν συνόλω χωριά που τώρα μαντρώθηκαν στο μεταλλευτικό χώρο. Ποιόν σκοπό λοιπόν μπορεί να εξυπηρετεί αυτή η προφανής προσπάθεια να μαντρωθούν όσο περισσότερα χωριά ήταν δυνατό μέσα στο μεταλλευτικό χώρο; Iδού κάποιοι προφανείς σε εμένα λόγοι:

1. Η ένταξη ενός χωριού εντός του μεταλλευτικού χώρου περιορίζει κατά πολύ κάθε εμπράγματο δικαίωμα των κατοίκων του χωριού αυτού έναντι του απόλυτα επικρατούντος στο μεταλλευτικό χώρο εμπράγματου δικαιώματος της μεταλλειοκτησίας. Με άμεσο συνεπακόλουθο την με διαδικασίες fast tract ταχεία, μαζική και με εξευτελιστικές αποζημιώσεις διεκπαιραίωση όλων των ομαδικών και μεγάλης κλίμακας αναγκαστικών απαλοτριώσεων που θα προηγηθούν της έναρξης εργασιών στο

2. Θα υπάρξει πιθανά τάση εγκατάλειψης των χωριών αυτών από τους κατοίκους τους λόγω της επικείμενης μεταλλευτικής δράσης δίπλα ή κάτω από τα σπίτια τους. Αυτό εξυπηρετεί αφάνταστα τον μελλοντικό μεταλλειοκτήτη ώστε να μείνει μόνος κύριος της περιοχής, ελεύθερος και ανεξέλεγκτος να επεκτείνει χωρίς περιορισμούς το αναπτυξιακό (υποτίθεται) αλλά πλήρως καταστροφικό για το περιβάλλον έργο του.

3. Η πιθανή εγκατάληψη των χωριών αυτών από τους σημερινούς τους κατοίκους και η τυχόν εποίκηση κάποιων από αυτά από εργάτες των μελλοντικών μεταλλείων, αφαιρεί από τις πλάτες του μεταλλειοκτήτη την κοινωνική πίεση και τη διαμαρτυρία για τη δέσμευση μεγάλων ποσοτήτων νερού και τις άλλες μορφές περιβαλλοντικής επιβάρυνσης (αποδάσωση, καταστροφή του αναγλύφου, καταστροφή καλλιεργειών, μόλυνση υπόγειων υδάτων, αέρια ρύπανση, ηχορύπανση, δημιουργία και επέκταση τελμάτων τοξικών αποβλήτων κ.α.)

Το ευτύχημα είναι ότι δώδεκα χωριά, έστω και αραιοκατηκημένα, είναι πολλά. Και αν είναι ανυπότακτα και δεν μπαίνουν εύκολα στο μαντρί, μπορουν να χαλάσουν τα καταστροφικά σχέδια που οι χρυσοθήρες εκμεταλλευτές βάλθηκαν να πραγματοποιήσουν στο ακριτικό Κιλκίς, όπου θεώρησαν ότι θα έχουν τη μικρότερη αντίσταση και θα τους ανοιχτεί τελικά η κερκόπορτα. Οι κάτοικοι των χωριών αυτών, μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια τους που ίσως έφυγαν για το Κιλκίς, τη Θεσσαλονίκη ή την Αθήνα, ας ξανασμίξουν όλοι μαζί και ας αντισταθούν με όλες τους τις δυνάμεις για να ακυρώσουν τα σχέδια αυτά.

Κανένας αγώνας δεν χάνεται παρά εκείνος που δεν γίνεται.

Η μάχη του Κιλκίς τώρα αρχίζει και θα είναι σκληρή, όπως όλες οι μάχες στον τόπο αυτό.

Σαράντης Δημτριάδης.
Ομότιμος καθηγητής,
Τμήμα Γεωλογίας, ΑΠΘ.

Πηγη papaioannou